จริง ๆ แล้ว เรื่อง คนไทยเสียภาษี เป็นที่ถกเถียงกันอย่างมาก ว่าใครบ้างที่ต้องเสียภาษี พี่ทุยอยากจะบอกว่า การเสียภาษีเป็นหน้าที่ของคนไทยทุกคน ไม่ว่าจะเป็นเด็ก พระ คนชรา ไม่ว่าจะเป็นคนมีรายได้ หรือ ไม่มีรายได้
และวันนี้พี่ทุยอยากจะมาเล่าเรื่องภาษีให้ทุกคนได้เห็นภาพกันว่า ชีวิตประจำวันเราใกล้ชิดกับการเสียภาษี ราวกับว่าเป็นเพื่อนสนิทกัน
ถ้าจะยกภาพให้เห็นกันชัด พี่ทุยของยกตัวอย่างเช่น เด็กคนหนึ่งขอเงินพ่อแม่ไปซื้อขนม ที่ร้านสะดวกซื้อ หรือ ห้างใกล้บ้าน ในใบเสร็จรับเงิน เราจะพบว่ามีช่องที่เขียนว่า VAT หรือ “ภาษีมูลค่าเพิ่ม” ที่รวมไว้ในราคาสินค้าเรียบร้อยแล้ว
ภาษีมูลค่าเพิ่ม แท้จริงแล้ว ก็คือ ภาษีทางตรงที่รัฐบาลเรียกเก็บจากผู้บริโภค และเป็นภาษีที่รัฐเก็บได้มากที่สุด เมื่อเทียบกับชนิดอื่น ๆ อีกด้วย ทำให้เด็กน้อยคนนั้นก็ต้องเสียภาษีอยู่ดี
หรือแม้แต่เด็กวัยรุ่นไปเติมน้ำมันรถยนตร์ หรือ มอเตอร์ไซต์ ก็ต้องเจอทั้ง VAT และปั้มน้ำมันก็ต้องเสีย “ภาษีสรรพสามิต” หรือที่เรียกว่า ภาษีทางอ้อม
หรือจะเป็นคนที่ทำงานแล้ว เช่น พ่อแม่เรา ก็ต้องเสีย “ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา” ในทุกบาททุกสตางค์ที่ได้เป็นรายได้มานั่นเอง
และภาษีเงินได้ได้บุคคลธรรมดา ก็เป็นเพียงภาษีชนิดหนึ่ง ที่รัฐเรียกเก็บ และยังมีอีกหลายชนิด เห็นแบบนี้แล้วไปดูกันดีกว่าว่า ภาษีอื่น ๆ ที่ต้องเสียมีอะไรบ้าง
ภาษี คือ เงินที่รัฐเก็บจากประชาชนและผู้ประกอบธุรกิจ กิจการต่าง ๆ เพื่อนำมาพัฒนาประเทศ เช่น การสร้างโครงสร้างพื้นฐาน การพัฒนาการศึกษา และการเพิ่มการเข้าถึงบริการทางการแพทย์ การสร้างถนน เงินสนับสนุนโครงการรัฐ และใช้เป็นงบประมาณ จัดสรรให้กับกระทรวงต่างๆ เป็นต้น
ภาษีทางตรง คือ ภาษีที่ภาครัฐจัดเก็บจากรายได้และทรัพย์สินต่างๆของบุคคลธรรมดาและนิติบุคคล โดยไม่สามารถผลักภาระภาษีไปยังผู้อื่นได้
ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา เป็นภาษีที่จัดเก็บจากบุคคลทั่วไป ที่มีรายได้จากการทำงาน ผลตอบแทนจากการลงทุน เงินเดือน ค่าจ้าง การขายสินค้าและบริการ เป็นต้น โดยเก็บเป็นรายปี ผู้เสียภาษีต้องยื่นแบบแสดงรายการเพื่อเสียภาษีเงินได้ประจำปี ภายในวันที่ 31 มี.ค. ของปีถัดไป
ภาษีเงินได้นิติบุคคล เป็นภาษีที่เรียกเก็บจากเงินได้ของนิติบุคคล ได้แก่ เงินได้ประเภทกำไรสุทธิ ยอดรายได้ก่อนหักรายจ่าย เงินได้หรือกำไรที่จ่ายจากในไทย
ภาษีป้าย เป็นภาษีที่จัดเก็บจากป้ายแสดงชื่อ ยี่ห้อ หรือ เครื่องหมายที่ใช้ในการประกอบการค้า หรือประกอบกิจการอื่นเพื่อหารายได้หรือโฆษณาการค้า ด้วยตัวอักษร ภาพ หรือ เครื่องหมาย
ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง เป็นภาษีที่เรียกเก็บจากมูลค่าของที่ดินและสิ่งปลูกสร้างที่มีการครอบครอง เป็นภาษีที่จัดเก็บแทนภาษีโรงเรือนและภาษีบำรุงท้องที่ เก็บเพื่อกระตุ้นให้เกิดการใช้ประโยชน์ในที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง โดยผู้มีหน้าที่เสียภาษี ได้แก่เจ้าของกรรมสิทธิ์ หรือผู้ครอบครอง หรือทำประโยชน์ในทรัพย์สิน
ภาษีมรดก เก็บจากผู้รับมรดกหรือทายาท เมื่อได้รับการโอนทรัพย์สิน
ภาษีทรัพย์สินต่างๆ เก็บจากผู้ครอบครองทรัพย์สินที่กฎหมายกำหนดให้ต้องเสียภาษี เช่น ภาษีรถยนต์
ภาษีทางอ้อม คือ ภาษีที่ภาครัฐจัดเก็บจากผู้บริโภค เป็นภาษีที่เป็นการผลักภาระทั้งหมดหรือบางส่วนให้กับผู้ซื้อหรือผู้บริโภคเป็นผู้รับชำระภาษีอากรแทนผู้ขาย
ภาษีมูลค่าเพิ่ม หรือ VAT เป็นภาษีที่เรียกเก็บจากมูลค่าส่วนที่เกิดขึ้นจากการขายสินค้าหรือบริการ โดยเรียกเก็บจากผู้บริโภคที่เป็นผู้ซื้อสินค้าหรือได้รับบริการเป็นคนสุดท้าย โดยอัตราภาษีมูลค่าเพิ่มอยู่ที่ 7%
ภาษีธุรกิจเฉพาะ เป็นภาษีที่จัดเก็บจากกิจการบางประเภทที่กฎหมายกำหนดไว้เป็นพิเศษแยกต่างหากจากภาษีมูลค่าเพิ่ม โดยกิจการที่ต้องเสียภาษีธุรกิจเฉพาะ ได้แก่ ธนาคาร ธุรกิจเงินทุน ธุรกิจหลักทรัพย์ ธุรกิจประกันชีวิต กิจการรับจำนำ การขายอสังหาริมทรัพย์ การขายหลักทรัพย์ ธุรกิจโรงงาน
ภาษีสรรพสามิต เป็นภาษีที่เก็บจากสินค้าและบริการที่ฟุ่มเฟือย หรือเป็นสินค้าที่บริโภคแล้วมีผลเสียต่อสุขภาพและศีลธรรมอันดี หรือเป็นสินค้าที่ก่อให้เกิดภาระต่อรัฐบาลในการที่จะต้องสร้างสิ่งอำนวยความสะดวกเพื่อให้บริการแก่ผู้บริโภค หรือเป็นสินค้าที่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้บริโภครับภาระภาษีสูงกว่าปกติ เช่น น้ำมัน เครื่องใช้ไฟฟ้า รถยนต์ น้ำหอม สุรา ยาสูบ โรงภาพยนตร์ การออกสลากกินแบ่ง กิจการโทรคมนาคม เป็นต้น
ภาษีศุลกากร หรือ ภาษีนำเข้าสินค้าจากต่างประเทศ โดยวิธีคำนวนภาษีศุลกากร = อากรนำเข้า + ภาษีมูลค่าเพิ่ม + ภาษีสรรพสามิต + ภาษีเพื่อมหาดไทย
อากรแสตมป์ เป็นภาษีที่จัดเก็บจากการกระทำตราสาร ใน 28 ลักษณะตามที่กำหนดไว้ในบัญชีอัตราอากรแสตมป์ โดยมีการจัดพิมพ์อากรแสตมป์ในลักษณะเดียวกันกับตราไปรษณียากร แต่ต่างกันตรงที่อากรแสตมป์ไม่มีตราประทับ
จากสถิติแล้ว ไทยในปีงบประมาณ 2565 รายได้ภาษีทางตรงและทางอ้อมส่วนใหญ่มาจาก
แล้วภาษีที่พูดมาทั้งหมด คนอย่างเรา ๆ ต้องเสียภาษีชนิดใดบ่อย ๆ บ้าง
ภาษีมูลค่าเพิ่ม ซึ่งเป็นภาษีที่เราต้องเจอและจ่ายอย่างแน่นอนเมื่อเราไปซื้อสินค้าและบริการในชีวิตประจำวัน
ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ซึ่งเป็นภาษีที่บุคคลที่มีรายได้ เช่น รายได้จากการจ้างงาน ดอกเบี้ย เงินปันผล เงินส่วนแบ่งกำไร เป็นต้น ต้องยื่นเพื่อเสียภาษีให้กับรัฐบาลทุกต้นปีนั่นเอง
ภาษีสรรพสามิต ภาษีเหล่านี้จะรวมอยู่ในราคาสินค้าที่เราต้องจ่ายเรียบร้อยแล้ว ซึ่งเป็นคนละส่วนกับภาษี VAT ที่สามารถดูได้ในใบเสร็จ อย่างไรก็ตาม ภาษีสรรพสามิตจะเจอได้ในสินค้าประเภท เครื่องดื่ม สุรา เครื่องใช้ไฟฟ้า น้ำหอม เป็นต้น
ภาษีอื่น ๆ ที่ต้องเจอ เช่น ภาษีนำเข้า ซึ่งจะเกิดขึ้นเมื่อเราสั่งของออนไลน์ของเว็บต่างประเทศ และนำเข้ามายังไทย หรือ ภาษีรถยนต์-รถจักรยานยนต์ ซึ่งเป็นภาษีเก็บเมื่อเรามีทรัพย์สินเหล่านี้ในมือ
เห็นแต่ละประเภทแล้วเป็นภาษีที่เก็บจากสินค้าใกล้ตัวเราไม่น้อยเลยทีเดียว นี่แหละคือที่มาของประโยคที่ว่า คนไทยทุกคนมีหน้าที่เสียภาษี ไม่ใช่แค่คนที่มีรายได้ หรือ คนที่ต้องเสียภาษีรายได้บุคคลธรรมดาเท่านั้น เพราะ นั่นเป็นแค่ประเภทเดียวของภาษีที่จัดเก็บในไทย ซึ่งอย่างน้อย ๆ ภาษีที่เราคุ้นเคย และต้องเสียทุกวันก็คือ VAT หรือ ภาษีมูลค่าเพิ่มนั่นเอง
ข้อมูลจาก : moneybuffalo